İngiltere’de dev bankaların rekor kârları, halkın öfkesini tetikledi. Milyar sterlinlik kârlar elde edilirken, hayat pahalılığı altında ezilen vatandaşlar, bankalardan “vicdan vergisi” talep ediyor.
REKOR KARLAR, BÜYÜK TEPKİLER
İngiltere’nin dört büyük bankası olan Barclays, HSBC, Lloyds ve NatWest’in 2024 yılında elde ettiği 45,9 milyar sterlinlik rekor kâr, ülkeyi derinden sarstı. Hayat pahalılığının tavan yaptığı, enflasyonun vatandaşın cebini yaktığı bir dönemde bu denli yüksek kârların açıklanması, halkın büyük tepkisine yol açtı. Sosyal medyada ve sokaklarda yükselen sesler, bankaların bu kârlarından bir kısmının kamu yararına kullanılması yönünde yoğunlaşıyor.
EK VERGİ ÇAĞRILARI YÜKSELİYOR
Positive Money gibi sivil toplum kuruluşları, bankaların bu olağanüstü kârlarından “beklenmedik kâr vergisi” alınması gerektiğini savunuyor. Kuruluş, bankalar için uygulanan vergi oranının enerji şirketlerindeki %35 seviyesine çıkarılmasını öneriyor. Bu sayede kamu bütçesine yaklaşık 15 milyar sterlin ek gelir sağlanabileceği belirtiliyor. Bu ek gelirin, sosyal hizmetler ve kamu yatırımları için kullanılması gerektiği vurgulanıyor.
SOSYAL ADALET TARTIŞMASI ALEVLENDİ
Hükümetin engellilere yönelik PIP (Personal Independence Payment) yardımlarını kesme planı, zaten gergin olan ortamı daha da alevlendirdi. Sivil toplum kuruluşları ve muhalefet partileri, bu kesintilerin engelli vatandaşları daha da zor durumda bırakacağını belirtiyor. Bankaların rekor kârlar elde ettiği bir dönemde, engellilere yönelik yardımların kesilmesi, sosyal adaletsizlik eleştirilerini de beraberinde getiriyor.
HALKIN TALEBİ: ADİL PAYLAŞIM
İngiliz halkı, bankaların ve büyük şirketlerin elde ettiği kârlardan daha adil bir şekilde pay almak istiyor. Ek vergilerden elde edilecek gelirin, sosyal yardımlar, sağlık hizmetleri ve eğitim gibi kamu hizmetlerinde kullanılması talep ediliyor. Zenginlerden ve büyük şirketlerden daha fazla katkı alınarak, toplumun dezavantajlı kesimlerinin desteklenmesi gerektiği vurgulanıyor. Halkın beklentisi, ekonomik büyümenin meyvelerinin daha adil bir şekilde paylaşılması ve sosyal adaletin sağlanması yönünde.
