Merkez Bankası Bomba Etkisi Yarattı: Hesaplara Şok Karşılık Ayarı!
TCMB’nin zorunlu karşılık hamlesiyle bankacılık sektörü diken üstünde! Mevduat faizleri tepetaklak mı olacak? İşte tüm detaylar…
VADESİZ HESAPLARA DEV ŞOK!
Türkiye Cumhuriyet Merkez Bankası (TCMB), bankacılık sektörünü derinden sarsacak zorunlu karşılık oranlarında tarihi bir güncellemeye gitti. Vadesiz, ihbarlı, 1 aya kadar ve 3 aya kadar vadeli TL mevduat hesaplarında zorunlu karşılık oranı tam %17 olarak belirlendi! Bu oran, adeta bir bomba etkisi yaratarak, kısa vadeli fonlama maliyetlerini rekor seviyelere çıkaracak ve bankaları daha uzun vadeli kaynak arayışına itecek. Bankacılık uzmanları, bu durumun mevduat faizlerinde ani düşüşlere yol açabileceği konusunda uyarıyor.
UZUN VADELİ MEVDUATLAR NEFES ALDI!
Tüm bu şok dalgasına rağmen, 6 aya kadar ve 1 yıla kadar vadeli hesaplar için zorunlu karşılık oranı %10 olarak sabit tutuldu. Aynı oran, 1 yıl ve daha uzun vadeli hesaplar için de geçerli olacak. Bu durum, uzun vadeli mevduat sahipleri için bir nebze olsun rahatlama sağlarken, kısa vadeli yatırımcılar kara kara düşünmeye başladı.
KUR KORUMALI MEVDUATA DARBE Mİ?
Kur korumalı mevduat (KKM) sistemine dair karşılık oranlarında da dikkat çekici değişiklikler yapıldı. Merkez Bankası’nın kur veya fiyat koruması sağladığı 6 aya kadar vadeli hesaplarda zorunlu karşılık oranı %40 gibi inanılmaz bir seviyeye çıkarıldı! Bu oran, KKM sisteminin geleceği hakkında soru işaretleri yaratırken, 1 yıla kadar ve daha uzun vadeli kur korumalı hesaplar için oran %22 olarak açıklandı. Endekslere bağlı değişken faizli hesaplar (TÜFE, ÜFE, TLREF gibi) ise %10 oranında karşılık ayıracak.
YATIRIM BANKALARINA MÜJDE!
TCMB açıklamasında müstakrizlerin (borç alanların) fonları için zorunlu karşılık oranı %0 olarak açıklandı. Bunun dışında kalan yükümlülüklerde vadelere göre oranlar şu şekilde sıralandı: 1 yıla kadar vadeli yükümlülükler: %8, 3 yıla kadar vadeli yükümlülükler: %5,5, 3 yıldan uzun vadeli yükümlülükler: %3. Kalkınma ve yatırım bankalarının 1 yıldan uzun vadeli ihraç ettikleri menkul kıymetlerde zorunlu karşılık oranı %0 olarak belirlendi. Bu uygulama, uzun vadeli sermaye piyasası araçlarını teşvik etmeyi amaçlıyor ve yatırım bankaları için adeta bir can suyu niteliğinde.
DIŞ BORÇLANMAYA FREN Mİ GELİYOR?
Bankaların yurt dışı bankalardan temin ettiği mevduatlar, repo işlemleri ve krediler için de yeni oranlar açıklandı. Yurt dışı bankalar mevduat/katılım fonları için %18, yurt dışı repo işlemleri için %14 ve yurt dışından kullanılan krediler için %12 oranında karşılık ayrılması zorunlu hale getirildi. Bu oranlar, bankaların dış borçlanmalarını daha temkinli hale getirme niyetinin açık bir göstergesi olarak yorumlanıyor.
DÖVİZ MEVDUATLARINDA RAHATLAMA!
TCMB ayrıca, yabancı para mevduatlara uygulanan ilave karşılık oranını %4’ten %2,5’a düşürdü. Bu indirimin, döviz mevduatlarının bankacılık sistemi içindeki baskısını azaltması bekleniyor. Ancak bu durum, TL mevduatlardaki şok artışın gölgesinde kaldı ve piyasaların genel tepkisini değiştirmeye yetmedi. Bankacılık analistleri, bu hamlelerin orta ve uzun vadede enflasyonla mücadelede önemli bir rol oynayacağını, ancak kısa vadede belirsizlikleri artırabileceğini vurguluyor.
